Spijt is een dubbele vorm van verdriet: het verdriet om wat anders had moeten lopen en het verdriet om met tegenwerkende kracht te beseffen en met je mee te dragen. Je ervaart spijt meestal als iets negatiefs. Maar als je erin durft te duiken, kun je er de positieve betekenis van ontdekken. Insert de verhalenreeks van Johan Terryn. Hij verzamelt spijtverhalen in zijn podcast, boek en theatershow. En die leveren mooie inzichten op. Zoals onderstaand verhaal van Paulien (33).

“Ik wilde liever psychologie studeren”

Paulien wilde graag psychologie studeren, maar haar moeder en leerkrachten hadden er weinig vertrouwen in. “Ik heb naar hun geluisterd en ging verpleegkunde studeren. Ook al voelde ik: dit is niet helemaal mijn ding. Toch heb ik mijn studie afgemaakt en ben ik gaan werken als verpleegkundige.” En dat begon zich te wreken. “Ik voelde dat ik niet ten volle leefde, dat er een rem op mijn geluk stond.”

Dat ik zolang niet voor mezelf heb gekozen, maakt me verdrietig. Drieëndertig jaar heb ik naast mijn pad gelopen en toegekeken hoe ik het door anderen liet bepalen.

“Ik voelde al snel dat deze job niet de juiste voor mij was. Ik ging terug studeren en behaalde een master gezondheidswetenschappen, deels om aan anderen te bewijzen dat ik de universiteit wél aan kon.” Ze groeide door in de zorgsector, ging werken voor een overheidsinstelling met veel flexibiliteit, goed loon en veel vakantiedagen. Een gouden kooi die je niet zomaar verlaat.

“Ik stop ermee”

Tijdens de coronapandemie veranderde alles voor Paulien en werd de spijt duidelijk voelbaar. “Ik verloor een vriend, een levensgenieter en ik besefte dat het in een vingerknip gedaan kan zijn.” Ze voelde zich eenzaam en de schouderklopjes – die haar drijfveer waren – verdwenen. “Het gevoel dat ik niet ten volle van het leven genoot, was altijd al sluimerend aanwezig.” Het leidde tot angst en slapeloosheid. “Ik maakte een afspraak met mijn huisarts en wist dat je voor angsten en onzekerheden antidepressiva kan nemen.”

Toen kwam het inzicht. “Van zondag op maandag heb ik bijna niet geslapen. Ik stond vroeg op en had aan de keukentafel een aha-erlebnis. Ik stop met dit werk, ik moet voor mijn geluk kiezen en dit is het niet.”

Spijt als drijfveer voor verandering

Het bracht Paulien een nieuw gevoel van kracht. “Ik voelde me sterk en zelfverzekerd. Dat was een aspect van mezelf dat ik niet kende. Als je niet beseft dat je ergens spijt van hebt, waarom zou je dan iets veranderen?”

Acteur, schrijver en podcastmaker Johan Terryn bevestigt deze conclusie. Hij interviewde veel mensen over spijt, ook Paulien. “Spijt dient om de weg naar een beter leven te wijzen. Het is een behoefte die we allemaal delen. Ik ben me stilaan gaan realiseren dat een leven zonder spijt helemaal niet moedig is, maar gewoon een leven is zonder reflectie. Het is een leven zonder vooruitgang. Een leven waarin we mogelijk tegen dezelfde steen blijven stoten.”

Podcast, boek én theatershow over spijt

Het verhaal van Paulien (en dat van vele anderen) kun je beluisteren in Johan’s podcast Tot onze grote spijt. Met alle kennis die hij verzamelde over spijt, schreef Johan het gelijknamige boek.  

“Je wilt niet in spijt blijven hangen, maar het kan wel een geweldige bron van feedback zijn om in de toekomst betere beslissingen te nemen.” Johan Terryn toont met herkenbare verhalen hoe groot de impact van spijt op ons leven kan zijn, in negatieve én in positieve zin. Bovendien reikt hij met zijn spijtverteringsstelsel een heel concrete methode aan om het lastige gevoel stukje bij beetje los te laten. Zo blijf je niet nodeloos vastzitten in het verleden, maar kun je een stap wijzer de toekomst in.

Johan Terryn gaat met de gelijknamige voorstelling vanaf oktober de theaters in België in. Kijk hier voor meer informatie.